Η βαριατρική χειρουργική είναι η κατάλληλη επιλογή όταν η παχυσαρκία έχει φτάσει σε επίπεδο που απειλεί σοβαρά την υγεία σας, όταν ο δείκτης μάζας σώματος (BMI) είναι συνήθως 40 και πάνω ή 35 και πάνω με σοβαρά προβλήματα υγείας, και όταν οι προσπάθειες με διατροφή, άσκηση και υποστήριξη από ειδικούς δεν έχουν φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Με απλά λόγια, το χειρουργείο παχυσαρκίας δεν είναι η “εύκολη λύση”, είναι η λύση όταν έχετε ήδη προσπαθήσει σοβαρά και η παχυσαρκία συνεχίζει να σας κρατά πίσω.
Τι είναι η βαριατρική χειρουργική και ποιος είναι ο στόχος της;
Η παχυσαρκία, όπως ξέρετε ήδη, δεν είναι απλώς “παραπανίσια κιλά”, είναι μια κατάσταση όπου το λίπος στο σώμα ξεπερνά τα φυσιολογικά επίπεδα για την ηλικία, το φύλο και το ύψος σας και αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιοπάθειες, διαβήτη τύπου 2, υπέρταση, λιπώδες ήπαρ, προβλήματα στις αρθρώσεις και πολλά άλλα.
Η βαριατρική χειρουργική είναι η χειρουργική αντιμετώπιση παχυσαρκίας που στοχεύει σε ουσιαστική, μακροχρόνια απώλεια βάρους. Το πετυχαίνει μειώνοντας τη χωρητικότητα του στομάχου και, σε κάποιες επεμβάσεις, την απορρόφηση των θερμίδων. Δεν είναι μόνο θέμα εμφάνισης, είναι κυρίως θέμα υγείας και ποιότητας ζωής.
Ενδείξεις: πότε η βαριατρική χειρουργική είναι ιατρικά λογική επιλογή;
Οι πιο συχνές περιπτώσεις όπου η βαριατρική χειρουργική θεωρείται κατάλληλη επιλογή είναι οι εξής:
1. Υψηλός δείκτης μάζας σώματος (BMI)
Ο BMI είναι ένας απλός τρόπος να εκτιμήσουμε αν κάποιος είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκος.
Σε γενικές γραμμές, η βαριατρική χειρουργική συστήνεται όταν:
- ο BMI είναι 40 και άνω, ακόμη και χωρίς άλλα προβλήματα υγείας
- ο BMI είναι 35 και άνω, αλλά υπάρχουν σοβαρές συνοσηρότητες, όπως:
- διαβήτης τύπου 2
- υπέρταση
- υπνική άπνοια
- σοβαρά προβλήματα στις αρθρώσεις
- λιπώδες ήπαρ
Σε αυτές τις περιπτώσεις, η παχυσαρκία δεν είναι απλώς “ενοχλητική”, είναι νοσογόνος, δηλαδή βλάπτει ενεργά την υγεία σας.
2. Αποτυχία συντηρητικών μεθόδων
Πριν φτάσουμε στη χειρουργική αντιμετώπιση παχυσαρκίας, προτιμάμε πάντα:
- οργανωμένο πρόγραμμα υγιεινής διατροφής με διατροφολόγο
- συστηματική φυσική δραστηριότητα
- υποστήριξη από γιατρό, ίσως και ψυχολόγο, για αλλαγή συνηθειών
Αν όλα αυτά έχουν γίνει σοβαρά για σημαντικό διάστημα και παρ’ όλα αυτά:
- το βάρος δεν μειώνεται
- ή μειώνεται και επανέρχεται γρήγορα
- ή η υγεία επιδεινώνεται
τότε η βαριατρική χειρουργική αρχίζει να μπαίνει στο τραπέζι σαν λογική επόμενη κίνηση.
3. Όταν η παχυσαρκία επηρεάζει έντονα την καθημερινότητά σας
Πέρα από αριθμούς και δείκτες, μεγάλο ρόλο παίζει και η καθημερινότητα. Η βαριατρική χειρουργική μπορεί να είναι κατάλληλη όταν:
- δυσκολεύεστε να περπατήσετε μικρές αποστάσεις χωρίς λαχάνιασμα
- πονάνε συνεχώς γόνατα, μέση, ισχία
- ο ύπνος είναι κακός, ροχαλητό, συχνές αφυπνίσεις
- νιώθετε διαρκώς κουρασμένοι και χωρίς ενέργεια
Με απλά λόγια, όταν η παχυσαρκία έχει αρχίσει να “κόβει” κομμάτια από τη ζωή σας, η χειρουργική αντιμετώπιση παχυσαρκίας αποκτά πολύ πρακτική αξία.
Τι τύποι βαριατρικής χειρουργικής υπάρχουν;
Οι πιο συχνές επεμβάσεις που μπορεί να σας προτείνει ο χειρουργός είναι:
- Sleeve γαστρεκτομή (μανίκι), αφαιρείται μεγάλο μέρος του στομάχου και μένει ένα επιμήκες “μανίκι”, που σας χορταίνει με μικρότερες ποσότητες
- Γαστρικό bypass, δημιουργείται ένα μικρό στομάχι και παρακάμπτεται τμήμα του εντέρου, μειώνονται και η ποσότητα και η απορρόφηση τροφής
- Mini γαστρικό bypass, παραλλαγή με λίγο διαφορετική τεχνική και μικρότερο χειρουργικό όγκο
Το ποια επέμβαση ταιριάζει σε εσάς εξαρτάται από το βάρος, τις συνοσηρότητες, την ηλικία, τις διατροφικές συνήθειες και το ιατρικό σας ιστορικό. Αυτή η απόφαση δεν παίρνεται “στο περίπου”, αλλά σε συνεργασία με τον χειρουργό.
Πότε δεν είστε έτοιμοι ακόμη για βαριατρική χειρουργική;
Υπάρχουν και περιπτώσεις όπου, παρά τα κιλά, η βαριατρική χειρουργική ίσως δεν είναι ακόμη η κατάλληλη επιλογή, για παράδειγμα:
- όταν δεν υπάρχει διάθεση για αλλαγή τρόπου ζωής μετά την επέμβαση
- όταν υπάρχουν σοβαρά ψυχιατρικά προβλήματα που δεν είναι υπό έλεγχο
- όταν περιμένετε ότι “το χειρουργείο θα τα κάνει όλα μόνο του”
Η επέμβαση είναι ένα πολύ δυνατό εργαλείο, αλλά δεν μπορεί να δουλέψει μόνη της. Χρειάζεται δέσμευση σε υγιεινή διατροφή, κίνηση και παρακολούθηση από τον γιατρό.
Τι κερδίζετε όταν η επιλογή γίνει τη σωστή στιγμή;
Όταν η βαριατρική χειρουργική γίνεται τη σωστή στιγμή, τα οφέλη μπορούν να είναι εντυπωσιακά:
- σταδιακή αλλά ουσιαστική απώλεια βάρους
- βελτίωση ή και ύφεση του διαβήτη τύπου 2
- μείωση αρτηριακής πίεσης και φαρμάκων
- καλύτερος ύπνος, λιγότερο ροχαλητό, καλύτερη διάθεση
- λιγότερος πόνος σε αρθρώσεις και μέση
- περισσότερη ενέργεια και ευκολία στην κίνηση
Και κάτι ακόμα, όχι τόσο “ιατρικό” αλλά πολύ σημαντικό, πολλοί ασθενείς περιγράφουν ότι νιώθουν πως αποκτούν πίσω τη ζωή τους.
Συμπέρασμα – Είναι η βαριατρική χειρουργική για εσάς;
Η βαριατρική χειρουργική είναι η κατάλληλη επιλογή όταν η παχυσαρκία έχει γίνει σοβαρή απειλή για την υγεία και την καθημερινότητά σας, όταν ο δείκτης μάζας σώματος είναι αυξημένος, υπάρχουν συνοσηρότητες και οι συντηρητικές προσπάθειες δεν έχουν αποδώσει. Δεν είναι μαγικό ραβδί, είναι όμως ένα ισχυρό εργαλείο στα σωστά χέρια, τη σωστή στιγμή και με τον σωστό ασθενή.
Αν αναγνωρίζετε τον εαυτό σας σε όλα τα παραπάνω και σκέφτεστε σοβαρά τη χειρουργική αντιμετώπιση παχυσαρκίας, μπορείτε να κλείσετε ραντεβού με τον Δρ. Δημήτριο Ράπτη, εξειδικευμένο Γενικό Χειρουργό, για μια αναλυτική εκτίμηση της κατάστασής σας και μια συζήτηση για το αν η βαριατρική χειρουργική είναι πράγματι η καλύτερη επιλογή για εσάς τώρα.
